Prawo budowlane ulegało, ulega i będzie ulegać ciągłym zmianom. Powodem tych zmian są różne czynniki, ale wiodącym z nich jest postęp technologiczny. Coraz więcej prac możemy wykonywać sami, a ich przebieg często to układanie „gotowych elementów” niczym klocki LEGO. Z tego też powodu części prac nie trzeba specjalnie kontrolować, bo i łatwo je wykonać prawidłowo, a potencjalne szkody wynikające z błędu są stosunkowo niewielkie.
Podział prac budowlanych ze względu na urzędową procedurę ich prowadzenia
Szeroko pojęte prace budowlane można podzielić na trzy główne grupy względem urzędowej możliwości prowadzenia prac budowlanych:
- prace z wymaganym pozwoleniem na budowę
- prace bez pozwolenia na budowę, ale z wymogiem zgłoszenia
- prace bez wymogu pozwolenia na budowę czy zgłoszenia.
Aby dobrze wyjaśnić jakiej procedurze podlegają poszczególne czynności, należy sięgnąć do Prawa budowlanego. Art. 28 ustawy mówi następująco „(…) Roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę, z zastrzeżeniem art. 29-31”. W celu rozwiania dalszych pytań, przedstawmy definicję robót budowlanych z tej samej ustawy – „(…) należy przez to rozumieć budowę, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego”.
Zapisy prawa zatem określają, że ogólnie prace budowlane wymagają pozwolenia na budowę, chyba że znajdują się one w „katalogu” prac ujętych w art. 29-31 ustawy. A zakres ten jest dość rozległy, zatem poniżej zostaną wymienione tylko te najbardziej popularne prace do których jest możliwość korzystania z opisanego ustępstwa.
Wybrane prace bez pozwolenia na budowę, ale z wymogiem zgłoszenia:
- budowa domu mieszkalnego jednorodzinnego,
- sieci elektroenergetycznych, wod.-kan., cieplnych czy gazowych (o niedużych parametrach),
- szamba do 10m3, oczyszczalnia ścieków do 7,5 m3 na dobę,
- zjazdy drogowe (drogi krajowe i wojewódzkie)
- budynki gospodarcze, garaże, wiaty, przydomowe ganki czy oranżerie – do 35 m2 powierzchni zabudowy,
- budynki rekreacji indywidualnej (do okresowego wypoczynku) – do 35 m2 powierzchni zabudowy (max. jeden na 500 m2 działki)
- przydomowe tarasy powyżej 35 m2,
- ogrodzenia powyżej 2,2 m wysokości,
- przyłącza elektroenergetyczne, wod.-kan., cieplne, gazowe czy telekomunikacyjne
- przebudowa lub remont budynku mieszkalnego w zakresie przegród zewnętrznych lub elementów konstrukcyjnych
- docieplenie budynku o wysokości pomiędzy 12 a 25 m,
- instalacja krat, tablic i urządzeń reklamowych na budynkach mieszkalnych
Wybrane prace bez wymogu pozwolenia na budowę czy zgłoszenia:
- wiaty do 50 m2 powierzchni zabudowy (na działce z budynkiem mieszkalnych lub przeznaczonej na taki cel), max. 2 wiaty na 1000m2 działki,
- wolnostojąca altana do 35 m2 powierzchni zabudowy, max. 2 altany na 500 m2 działki, altany działkowe
- zjazdy drogowe (drogi krajowe i powiatowe)
- przydomowe oczka wodne i baseny do 50 m2
- ogrodzenia do wysokości 2,2 m
- bankomaty, biletomaty, wpłatomaty czy paczkomaty do 3 m wysokości
- przydomowe tarasy do 35 m2
- przebudowa budynku bez przebudowy przegród zewnętrznych oraz elementów konstrukcyjnych
- instalacja krat na innych budynkach niż mieszkalne wielorodzinne, użyteczności publicznej czy zamieszkania zbiorowego,
- instalacja pomp ciepła, fotowoltaiki (o mocy do 50 kW)
- utwardzenie powierzchni gruntu na działkach budowlanych
Jak widać przybliżony katalog tych prac jest dość szeroki i obejmuje całkiem spory zakres możliwych do realizacji robót budowlanych. Co warte podkreślenia – zawsze można wybrać drogę uzyskania pozwolenia na budowę, zamiast zgłoszenia, mimo takiej możliwości uproszczenia. Często dzieje się tak przy budowie budynków mieszkalnych, gdyż taki tryb uzyskania pozwolenia jest łatwiejszy w dalszej drodze inwestora (np. przy kredytowaniu inwestycji).
O wątpliwościach dotyczących procedury urzędowej przy jednej z typowych prac budowlanych mówiliśmy w tym odcinku Stu pytań do:
